5 ส คือ แนวคิดที่มีที่มาจากญี่ปุ่น เป็นแนวคิดในการจัดระเบียบการทำงานหรือสภาพแวดล้อมในการทำงาน เพื่อให้การทำงานสามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
5 ส คือ ตัวย่อของ “ส” ทั้ง 5 ตัวที่แปลมาจากหลัก 5S ซึ่งย่อมาจาก “S” ทั้ง 5 ตัวที่เป็นคำอ่านของภาษาญี่ปุ่น 5 ตัว ที่เป็นแนวคิดดั้งเดิมจากญี่ปุ่น ที่เรียกว่า 5S
โดยหลัก 5ส หรือ 5S จะประกอบด้วย สะสาง (Seiri), สะดวก (Seiton), สะอาด (Seriso), สุขลักษณะ (Seiketsu), และ สร้างนิสัย (Shitsuke)
สะสาง (Seiri) คือ การแยกสิ่งของที่สำคัญและไม่สำคัญออกจากกัน
สะดวก (Seiton) คือ การจัดสิ่งของและเครื่องมือต่างๆ ให้เป็นระเบียบ เพื่อความสะดวกในการใช้งาน
สะอาด (Seriso) คือ รักษาความสะอาดของเครื่องมือเครื่องใช้ รวมทั้งซ่อมให้พร้อมใช้งานอยู่ตลอดเวลา
สุขลักษณะ (Seiketsu) คือ การปฏิบัติ 3 ข้อข้างต้นอย่างต่อเนื่อง ไม่ใช่ทำแค่ช่วงที่มีกิจกรรม 5 ส
สร้างนิสัย (Shitsuke) คือ การฝึกนิสัยให้นำทั้ง 4 ข้อไปปฏิบัติได้จนติดเป็นนิสัย
สะสาง (Seiri)
สะสาง คือ การแยกของที่จำเป็นกับไม่จำเป็นออกจากกัน ซึ่งก็คือการกำจัดสิ่งของที่ไม่จำเป็นหรือขั้นตอนในการทำงานที่ไม่จำเป็นออกไป
มีประโยชน์ที่สำคัญ คือ เพื่อให้ง่ายในเวลาทำงานจริง ลดเวลาในการทำเรื่องไม่จำเป็น รวมทั้งลดความผิดพลาดในการหยิบผิดหยิบถูกเวลาเร่งรีบ
สะดวก (Seiton)
สะดวก คือ การทำให้การดำเนินงานเป็นไปอย่างสะดวก ด้วยการจัดระเบียบและวางของไว้อย่างถูกที่ถูกทาง เมื่อใช้แล้วก็เก็บกลับคืนที่เดิม
ซึ่งจะช่วยลดเวลาในการค้นหาอุปกรณ์ในการทำงานในครั้งต่อๆไป อีกทั้ง ยังช่วยให้อุปกรณ์ในการทำงานไม่หายไปไหน เพราะต้องนำเก็บคืนที่ทุกครั้ง
สะอาด (Seriso)
สะอาด คือ รักษาความสะอาดของเครื่องมือเครื่องใช้ที่ใช้ในการดำเนินงาน รวมถึงดูแลซ่อมแซมเครื่องมือเครื่องใช้เหล่านั้นให้พร้อมใช้งานอยู่เสมอ
ทำให้ในการดำเนินงานสามารถเป็นไปได้อย่างต่อเนื่อง ลดปัญหาจากความสูญเปล่าที่เกิดจากการรอ เช่น ในกรณีที่เครื่องจักรที่ใช้ผลิตเกิดชำรุดขึ้นมาขณะการใช้งาน
สุขลักษณะ (Seiketsu)
สุขลักษณะ คือ การปฏิบัติ 3 ข้อในข้างต้นอย่างต่อเนื่อง ไม่ใช่ทำแค่ช่วงที่มีกิจกรรม 5 ส เท่านั้น รวมถึงมีการประเมินผลของกิจกรรมอย่างต่อเนื่องด้วย
เนื่องจาก กิจกรรม 5 ส คือ กิจกรรมที่จะเห็นผลในระยะยาวจากการปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง ซึ่งการทำแค่ชั่วคราวเป็นสิ่งที่จะไม่เกิดประโยชน์อย่างแน่นอน
สร้างนิสัย (Shitsuke)
สร้างนิสัย คือ การนำทั้ง 4 ข้อไปปฏิบัติให้ติดเป็นนิสัย จนเกิดความเคยชิน ซึ่งจะเป็นสิ่งที่ช่วยให้สามารถทำกิจกรรม 5ส ต่อเนื่องไปได้ในระยะยาว
ที่มาข้อมูล – greedisgoods.com
